donderdag 26 augustus 2010

Adel van de Geest


Adel van de Geest - Rob Riemen

Ingebracht door Roeland

November 1943. Vanuit de staatsgevangenis in Rome schrijft de Italiaans-Joodse uitgever en humanist Leone Ginzburg een brief aan zijn jonge vrouw. Enkele dagen daarvoor is hij door de nazi's gearresteerd vanwege zijn werk voor een verzetskrant. Ginzburg eindigt zijn brief met de oproep 'Wees dapper' - zoals hij zelf in de geest van Socrates probeert te handelen, ondanks de martelingen en de angst om zijn lot. De brief zal zijn laatste blijken te zijn.

Ginzburg heeft zijn strijd tegen het fascisme met de dood moeten bekopen. Zijn leven in dienst van het humanisme en het Europese beschavingsideaal is exemplarisch voor wat Rob Riemen de 'adel van de geest' noemt in dit gelijknamige boek. Aan de hand van meeslepende gesprekken en verhalen neemt Riemen ons mee naar onder anderen Socrates, Spinoza, Nietzsche en Thomas Mann, en houdt hij een hartstochtelijk en overtuigend pleidooi voor klassieke humanistische waarden: de cultivering van de menselijke ziel; de onophoudelijke zoektocht naar waarheid; de moed om zelf wijs te durven zijn.

Adel van de geest, waarvan de vertaalrechten aan twintig landen zijn verkocht en dat alom wordt gewaardeerd als een klein literair meesterwerk, is een onmisbare handleiding voor weldenkende mensen in turbulente tijden, en tegelijkertijd een verheffende wandeling door de wereldliteratuur. Een essentieel boek voor lezers op zoek naar wijsheid, over de grote vragen van nu - die van alle tijden blijken te zijn.

5 opmerkingen:

  1. Beste vrienden, Nog wat extra lees- en kijkwerk om dit boek nog meer naar waarde te kunnen schatten. Allereerst het interview met Rob Riemen bij VRPO's Boeken: http://boeken.vpro.nl/programmas/24214180/afleveringen/42352752/. Hier zie je de auteur vertellen over zijn boek, altijd mooi om te zien, niet echt nieuwe info.
    Spannender is hoe Rob Riemen Job Cohen en het PvdA verkiezingsprogramma attaqueert. Eigenlijk gaat de uitzending over hoe Adel van de geest in de praktijk werkt. En het werkt en hoe. Cohen heeft geen weerwoord. Kijk zelf: http://boeken.vpro.nl/programmas/24214180/afleveringen/42352752/.

    Tot slot is het lezen van M. Februari's De Literaire kring een prachtige aanvulling. M. Februari verhaalt op literaire wijze wat Rob Riemen als essayist wil bereiken. M. Februri's boek is net zo'n aanklacht tegen de elitie die geen elite meer wil zijn, maar alleen bezig is met het eigen gewin: "Hier was een adel van burgers op drift geraakt..." Dinsdag meer, groet, van Roeland

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hallo mannen,

    Een belangrijk boek. De oproepen om dapper te zijn en dingen met de juiste woorden te benoemen zijn uitdagend. Jammer dat in de uitzending met Cohen, Riemen op dat laatste punt de fout in gaat als hij het heeft over de geest van de jaren '30 en over een zekere politicus die een fascist zou zijn. Toont meteen aan dat het niet zo makkelijk is in praktijk...

    Op naar Congo!

    Groeten, Jos

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Vandaag twee uur zitten kijken naar het CDA congres. Wat is nu dapper zijn voor de CDA-ers? Het nieuwe kabinet steunen en daarmee volgens velen indirect Wilders. Of juist alles weer op zijn kop zetten, het land bestuursloos maken en een anti-Wilders keuze maken. Adel van Geest geeft op dit soort dilemma's uit het "dagelijkse" geen antwoord. Maar het mooie van het CDA-congres is dat er wel 4500 geengageerde mensen bezig zijn met keuzes maken, in een poging het goede te doen, de waarheid te dienen. Wat dat betreft is dat CDA congres een sterk staaltje van Adel van de Geest, of anders gezegd, een feest voor de democratie, los van de uitkomsten.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. En ook nog even Hans Acherhuis' recentie gelezen over Adel van de Geest. Als wetenschapper heeft Achterhuis gelijk, Rob Riemen gaat erg vrij om met de geschiedenis van het denken. Wetenschappelijk is dat not done. Maar Riemen gebruikt de geschiedenis van het denken zoals we zelf door een museum lopen. Dan vinden we het niet erg als iemand bij een Van Gogh dit vindt, en bij een Mondriaan dat, los van kunstgeschiedenis wetten of geaccepteerde interpretaties. De vrijheid van het beleven van kunst, zou ook weer moeten gelden voor de letteren en filosofie. Natuurlijk ging het met het proces van Socrates anders dan Riemen beschrijft, maar hoe Riemen het beschrijft zette mij meer aan het denken dan alle wetenschappelijke correctie interpretaties tot nu toe bij elkaar (althans degene waar ik ooit kennis van heb genomen:)). Dus Hans niet zo streng, dat levert ons niets op. Vrijheid van het denken is ook spelen met de bronnen. Ik ben in ieder geval weer begonnen met Thomas Mann en Walt Wittman staat hoog op de verlanglijst. Want als Adel van de Geest iets doet is het oproepen om verder te lezen. Achterhuis zit er dan ook helemaal naast als hij concludeert: Een inleiding als Adel van de geest helpt helaas niet om deze werelden toegankelijk te maken, maar sluit ze eerder af.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Nu met aanbeveling van een Nobelprijswinnaar! Nog beter.

    BeantwoordenVerwijderen